ایمنی برق
چرا هنگام کار با وسایل برقی رعایت نکات ایمنی امری ضروری است؟
جریان الکتریکی موجود درمحل کار یا خانه قدرت کافی برای ایجاد برق گرفتگی را دارد و حتی می تواند منجر به مرگ شود. حتی تعویض لامپ بدون جدا کردن جریان برق می تواند خطرناک باشد. وقتی افراد دچار برق گرفتگی می شوند آسیب می بینند. میزان رسانایی انسان ها از کره زمین بیشتر است، یعنی الکتریسیته می تواند سریع وارد بدن شود.
چهار آسیب شایع که رخ می دهد شامل برق گرفتگی، شوک الکتریکی،سوختگی و سقوط است. این آسیب ها می توانند به روش های مختلف رخ دهند.
تماس مستقیم با انرژی الکتریکی:
هنگامی که الکتریسیته از بدن ما عبور می کند می تواند در مغز و ماهیچه های ما اختلال ایجاد کند. (برای مثال،قلب ممکن است از تپش باز بماند، تنفس متوقف شود یا عضلات ممکن است دچار گرفتگی شوند)
تماس غیر مستقیم با انرژی الکتریکی:
هنگامی که الکتریسته از طریق گازی مانند هوا وارد بدن می شود این قوس های الکتریکی منجر به ایجاد گرمای شدید می شود که می تواند باعث ایجاد سوختگی، کوری یا اشتعال مواد شود. این قوس های الکتریکی منجر به فشار قوی می شود. این امواج فشار، می توانند به ماشین آلات آسیب برسانند. فرد را به بیرون پرتاب کند، یا باعث پارگی پرده گوش شود.
سوختگی حرارتی شامل سوختگی ناشی از قوس های الکتریکی و مواد است که در اثر حرارت یا اشتعال توسط جریان های الکتریکی آتش می گیرند. تماس با ولتاژ بالا می تواند بافت داخلی پوست را بسوزاند در حالیکه از نظر ظاهری صدمات کوچکی به پوست وارد می کند.
انقباضات عضلانی منجر به سقوط فرد از نردبان، داربست می شود. سقوط می تواند باعث آسیب جدی و یا حتی مرگ شود.
چک لیست برای ایمنی اولیه برق چیست؟
- سیم ها و دوشاخه ها را هر روز بررسی کنید. در صورت ساییدگی یا آسیب دیدگی دور بیاندازید. هر سیمی که احساس می کنید دارای حرارت شدید است توسط یک برقکار چک شود.
- اتصالات چندگانه را از حذف کنید. چند سیم برق را به یک پریز متصل نکنید. سیم برق را نکشید ، دو شاخه را از برق بکشید. منبع تغذیه را با کشیدن یا تکان دادن سیم از آن قطع نکنید. این کارباعث شوک الکتریکی می شود.
- هرگز شاخه سوم پریز را قطع نکنید سه شاخه شکسته را تعویض کنید. از شاخه سوم اطمینان حاصل کنید. هرگز از سیم کشی موقت برای همیشه استفاده نکنید.
- از سیم های رابط فقط برای تامین برق موقت منطقه ای که پریز برق ندارد استفاده کنید. سیم های برق را از گرما، آب و روغن دور نگه دارید. آنها می توانند به عایق آسیب رسانده و باعث شوک شوند.
نکات ایمنی عمومی کار با برق
ابزار ها و سیم های برق را بررسی کنید. اتصالات را قبل از هر استفاده بلافاصله تعمیر یا تعویض کنید. زمانیکه سیم ها را به دیوار یا زمین می چسبانید مراقب باشید که با ناخن برخورد نکند چون ممکن است باعث ایجاد خطر آتش سوزی و شوک شود. ازکابل هایی استفاده کنید که به لحاظ ولتاژ درجه بندی شده اند.
همیشه از فیوز اندازه مناسب استفاده کنید. جایگزین کردن فیوز بزرگتر باعث می شود که جریان بیش از حد در سیم ایجاد شود و باعث آتش سوزی شود. توجه داشته باشید که خروجی های غیر عادی گرم یا داغ هستند که ممکن است نشانه ای از نا ایمن بودن شرایط سیم کشی باشد. تا زمانیکه یک برقکار ماهر بررسی نکرده از آن استفاده نکنید. هنگام کار در نزدیک خطوط برق از نربان های چوبی استفاده کنید. چراغ های هالوژن را دور از مواد قابل احتراق قرار دهید. (موادی مانند پارچه یا پرده)
ممکن است لامپ ها داغ شوند و منجر به خطر آتش سوزی شوند. در مناطقی که خیس یا مرطوب هستند خطر برق گرفتگی وجود دارد. شما باید از کلید های قطع کننده استفاده کنید تا جریان را در مدار قطع کنند. مطمئن باشید که جعبه ها از مواد غیررسانا ساخته شوند. در مواقع اضطراری تمام کلیدهای مدار و جعبه فیوزها را برچسب بزنید.
نکات ایمنی برق در ساختمان ها
- مراقب باشید که سیم های برق معیوب در خانه شما خطر ساز نشوند. سیم های برق می توانند دچار آتش سوزی یا برق گرفتگی شوند. از سیم های برق ایمن استفاده کنید.
- هرگز جریان برق اضافی بر سیم های برق اعمال نکنید. از میزان عبور جریان تعیین شده اطمینان حاصل کنید که دقیقا به همان مقدار جریان تعیین شده استفاده شده باشند.
- میزان انرژی مصرف شده توسط وسایل برقی و چراغ ها نباید بیشتر از ظرفیت جریان تعیین شده باشد. فقط از نوارهای برق مناسب و کشسان استفاده کنید که توسط یک آزمایشگاه ایمنی و برقکار ماهر تایید شده باشد.
- از تجهیزات برقی که سیم های معیوب و آسیب دیده دارند هرگز استفاده نکنید.
- سیم های برق باتوجه به کاربردشان باید در سایزهای مناسب خود استفاده شوند. سیم های برق معیوب ممکن است گرم شده و سپس باعث آتش سوزی شوند.
- از استفاده دائمی این سیم ها خودداری کنید. سیم های برق لوزام خانگی مستعد آسیب فیزیکی از ناحیه پا ، تجهیزات دیگر، حیوانات خانگی، درهای کشویی و دیگر عوامل هستند. بنابراین شما باید از این سیم ها محافظت کنید.
خطر برق گرفتگی بسیار خطرناک است چه در محیط کار چه در منزل
نکات ایمنی در خانه برای جلوگیری از خطر برق گرفتگی :
حداقل 10 متر از خطوط برق یا تاسیسات آسیب دیده فاصله بگیرید. اگر در حین رانندگی هستید از خطوط برق 10 متر فاصله بگیرید. اگر وسیله نقلیه شما در حال آتش سوزی است سریع به بیرون بپرید و روی دو پای خود بایستید. با ماشین در حال سوختن هرگز تماسی نداشته باشید. به طور مداوم بپرید تا پاهایتان با آتش برخورد نداشته باشد.(به فاصله 10 متر)
اطمینان حاصل کنید که پاشنه پا با کف زمین برخورد نداشته باشد. از برخورد با وسایل نقلیه یا مسافران در حال آتش سوزی پرهیز کنید تا زمانیکه امدادگران برای کمک به محل حادثه بیایند.
درهنگام آتش سوزی سعی کنید بپرید تا با آتش برخورد نداشته باشید و حداقل 10 متر(33 فوت) از محل حادثه دور باشید.
در کارهای خود برنامه ریزی داشته باشید. همه خطوط برق را قبل از انجام هر کاری چک کنید. قبل از حفاری زمین تمامی کابل های زیرزمینی را ازقبل شناسایی کنید.
ابتدا چک کنید که خطوط برق کجاست. هنگام انجام کارهای پر خطر مانند: استفاده از نردبان،حفاری درخت ها، نصب یا برداشتن آنتن، هنگام کار در پشت بام، حفر چاله یا حفاری زمین مراقب باشید که از خطوط برق اجتناب کنید.
از مناطق خطر دوری کنید.
همیشه مراقب سیم های آویزان باشید. مخصوصا بلافاصله پس از طوفان، و از خطوط برق قطع شده دوری کنید. هرگز سیم برق دار را با دستتان یا اشیای دیگر لمس نکنید. اگر متوجه حادثه برق گرفتگی شدید بلافاصله با امداد و نجات تماس گرفته و افراد را از منطقه دور کنید.
در خانه ایمن باشید
از مجهز بودن حمام و پریز های بیرونی اطمینان حاصل کنید. همچنین مطمئن باشید که قطع کننده زمینی وجود داشته باشد. برای کار های برقی مانند وصل کردن یک ژنراتور اضطراری یا پشتیبان. همیشه از یک برقکار کمک بگیرید.