مراحل انتخاب تابلوها و علائم ایمنی
- شناسایی و کنترل خطر پیشگیری، حفاظت، روش ارتباط ، آگاهی و آموزش
- برنامه ریزی برای شرایط اضطراری و کنترل حوادث
- ابقا و کنترل فرآیند
- آموزش و پرورش
مرحله 1: ارزیابی خطرات
اولین مرحله برای آغاز سیاست مدیریت ایمنی موثر برای هر مدیر، مالک، ساکنین یا هر پیمانکاری که در مجموعه ای فعالیت دارد، ارزیابی خطرات و پیش بینی حوادث است .
هدف از ارزیابی خطرات بدین شرح می باشد:
- شناختن ماهیت خطر که ممکن است موجب آسیب رساندن به کارکنان یا بازدیدکنندگان در محوطه محل کار یا زندگی شما شود.
- تعیین نمودن امکان یا احتمال وقوع هرگونه حادثه یا تصادفی که ممکن است منجر به جراحت، صدمه و آسیب به کارکنان یا بازدیدکنندگان در محدوده محوطه شما شود.
- ارزیابی احتمال وقوع هر گونه جراحت یا صدمه جدی متعاقب در اثر هر گونه رویداد و تصادف.
- تعیین مراحل و اقداماتی که باید صورت پذیرد تا امکان وقوع حوادث احتمالی که منجر به ایجاد حادثه برای کارکنان و بازدیدکنندگان می شود را پیشگیری نمایند. خدمات برای شرایط اضطراری را مشخص کنید و برای شرایط اضطراری برنامه ریزی داشته باشید.
رویه مناسب برای دستیابی به ارزیابی خطر عبارتند از:
لیستی از خطرات موجود که ممکن است در محل کار شما وجود داشته باشد را گردآوری نمایید.
در محوطه های کوچک، یک روش عملی برای انجام این کار، ایستادن در وسط محوطه ایست که ارزیابی می نمایید. بر محیط پیرامون متمرکز شوید، سپس به آرامی 360 درجه بچرخید و خطرات مشهود یادداشت نمایید.
در محوطه های بزرگ، رویکرد تیمی برای شناسایی خطرات موثرتر خواهد بود مخصوصا اگر با یک متخصص مشورت نمایید.
برای داشتن یک استراتژی کاربردی کارآمد:
- کتاب های ایمنی و حوادث را مطالعه نمائید. بررسی نمایید، این کتاب ها حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی در زمینه خطرات تاثیر گذار بر افراد می باشد.
- هرگز بیش از حد درگیر یک منطقه خاص نشوید. به یاد داشته باشید، شما در حال تلاش برای شناسایی خطرات هستید، نه حل مشکلات به صورت همزمان.
- به یاد داشته باشید، خطرات همان امور و اشیاء روزمره اطراف ما هستند که به صورت بالقوه ممکن است باعث ایجاد صدمه شوند.
- ریسک همان میزان احتمالی وقوع خطر است که منجر به ایجاد ضرر و زیان شده است.
قبول کنید که احتمال وقوع حادثه وجود دارد.
تمامی اقدامات لازم را برای پیشگیری از وقوع حوادثی که منجر به آسیب دیدگی یا جراحت می شوند را مشخص و اجرا نمایید. میزان اثربخشی تمام اقدامات را بر مبنای اصولی منظم مورد بررسی قرار دهید و تمام وقایع احتمالی، که به هر دلیلی، به اندازه کافی و به خوبی کنترل نشده اند را تصحیح نمایید.
ارتباط، آموزش و پرورش
مطابق با سیستم مدیریتی ایمنی و بهداشت، با بازدیدکنندگان و کارکنان راجع به اقداماتی که لازم است انجام دهند تا از ایجاد آسیب به خودشان و دیگران پیشگیری نمایند، صحبت نمایید و به آنها آموزش دهید.
مرحله 2- آموزش و پرورش ایمنی
الزامات قانونی
استفاده از پوستر های حاوی نکات ایمنی کار با دستگاهها و تجهیزات و یا انجام عمل خاصی که مد نظر شما است را فراموش نکنید. این پوستر ها حاوی نکات بسیار مهمی در رابطه با ایمن کار کردن در محیط فعالیت می باشد.
مرحله 3- کاربرد، استفاده، جایگذاری و نحوه نگهداری از علائم ایمنی و اعلامیه های قانونی
درک علائم ایمنی در محیط کار بسیار در جهت داشتن یک استراتژی کاربردی پیش از جایگذاری علائم در ساختمان ها ضروری است. عواملی که در تنظیم استراتژی کاربردی می توان مورد توجه قرار داد:
- این ساختمان برای چه هدفی مورد استفاده قرار می گیرد؟
- در چه مکان هایی در محوطه، خطراتی وجود دارد که که به هیچ وجه نمی توان آنرا کنترل نمود؟
- چه قوانین و مقرراتی باید رعایت گردند و چه استانداردهایی باید در این ساختمان اعمال شود. استانداردهای بین المللی یا استانداردهای ملی؟
- در صورت نیاز، مسئولین چه الزاماتی را باید اعمال نمایند؟
- استراتژی تخلیه اضطراری برای این مکان چگونه است؟
- مسائل امنیتی چیست؟
- ساکنین و یا افراد مشغول به کار تا چه حد می توانند با ساختمان آشنایی پیدا کنند؟
- آیا سیستم های اعلام و هشدار حریق باید در نظر گرفته شود؟
برای داشتن یک استراتژی کاربردی کارآمد:
- علائم ایمنی نباید با علائم دیگری با اندازه و رنگ مشابه احاطه شود.
- علائم ایمنی باید در مناطقی قرار بگیرند که تضاد رنگ مناسب باشد.
- برای بهبود درک و خوانایی علائم، متنی را به عنوان مکمل به علائم ایمنی اضافه نمایید.
- حتما توجه داشته باشید که شرایط روشنایی برای دیدن علائم ایمنی به اندازه کافی خوب باشد تا علائم در زمان و مکان مورد نیاز به وضوح دیده شود.
- تمامی کارکنان، ساکنین و بازدید کنندگان را در مورد رنگ های متمایز، اشکال هندسی و همچنین مفاهیم نمادهای گرافیکی مورد استفاده در علائم ایمنی آگاه سازید. این آموزش و آگاهی را با استفاده از وسایل کمک آموزشی مانند نمونه تابلوهای و علائم ایمنی ، پوستر های مرتبط ، جزوه و غیره انجام دهید.
- اطمینان حاصل نمایید که علائم ایمنی مفهوم و پیام کاملی را بیان می نمایند و کاملا واضح هستند. راهنمای انتخاب علائم و تابلوهای ایمنی
- هنگامیکه علائم ایمنی در محل مورد نظر قرار می گیرند، باید به صورت منظم تمیز شوند و از لحاظ بصری مورد بازدید قرار گیرند. اقدامات فوری برای رفع نقص باید صورت گیرد.
طبقه بندی علائم ایمنی
علائم ایمنی ترکیبی از رنگ ها و اشکال هندسی را مورد استفاده قرار می دهد تا معنا و مفهومی را بیان نماید که پیام ایمنی را به صورت موثر به کاربر انتقال دهد.
علائم ایمنی نماد ممنوعیت :
معنا: شما نباید – انجام ندهید – متوقف نمایید
نماد: رنگ زمینه سفید – باند دایره ای و خط مورب قرمز
نمادی به رنگ مشکی درست در وسط صفحه پس زمینه قرار گیرد و نباید خط مورب قرمز را بپوشاند. رنگ قرمز باید حداقل 35 درصد از فضای علائم ایمنی را به خود اختصاص دهد. حاشیه سفید
رنگ مکمل: رنگ زمینه قرمز- متن سفید


علائم ایمنی خطر :
معنا: ریسک خطر – اخطار- احتیاط
نماد:رنگ زمینه زرد -نوار مثلثی مشکی –
نماد به رنگ مشکی و درست در وسط صفحه زمینه – رنگ زرد باید حداقل 50 درصد از فضای علائم ایمنی را دربرگیرد -حاشیه سفید
رنگ مکمل: صفحه زمینه زرد رنگ- متن مشکی – شکل هندسی نماد و رنگ
علائم ایمنی نماد الزام :
معنا: شما باید عملی که در تابلو مشخص شده است را اجرا نمایید
نماد: صفحه زمینه آبی – نماد سفید رنگ درست در مرکز صفحه زمینه
رنگ آبی حداقل باید 50 درصد از فضای علامت ایمنی را دربرگیرد -حاشیه سفید
رنگ مکمل:رنگ صفحه زمینه آبی -متن سفید -شکل و رنگ نماد

علائم ایمنی نماد وضعیت ایمن :
معنا: مسیر ایمن – در مواقع اضطراری کجا برویم – شامل علائم کمک های اولیه – شامل علائم ایمنی مسیر خروج و رهایی
نماد: صفحه زمینه سبز رنگ – نماد به رنگ سفید درست در مرکز صفحه زمینه -رنگ سبز باید حداقل 50 درصد از فضای علائم ایمنی را دربرگیرد – حاشیه سفید
رنگ مکمل: صفحه زمینه سبز – متن سفید رنگ – شکل و رنگ نماد
تابلوهای نماد تجهیزات مقابله با آتش :
معنا: موقعیت یابی و شناسایی تجهیزات مقابله با آتش
نماد: صفحه زمینه قرمز – شکل هندسی مربع یا مستطیل متناسب با نماد و متن علامت ایمنی
نماد سفید رنگ – رنگ قرمز باید حداقل 50 درصد علامت ایمنی را دربرگیرد -حاشیه سفید
رنگ مکمل: صفحه زمینه قرمز -متن سفید

علائم ایمنی ترکیبی :
علائم ایمنی ترکیبی زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که دو یا چند علامت ایمنی و متن مکمل در یک علامت ایمنی نمایش داده شوند.
اصل 1: هر متن یا علامت مکملی که بخشی از علامت ایمنی یا مرتبط با علائم ایمنی است باید محدود به همان گروه علائم باشد یعنی ممنوعیت، خطر، الزام، وضعیت ایمن و تجهیزات مقابله با آتش نباید حاوی متنی مرتبط با گروه دیگر باشد.


اصل 2 : از علائم مرکب نباید استفاده نمود.
اصل 3 : گروه های مختلف علائم ایمنی می توانند به صورت عمودی یا افقی در یک تابلوی ایمنی گنجانده شوند.

نکات مفید
1- به طور منظم سیاست ایمنی خود را مورد بازبینی قرار دهید.
2- به طور مرتب علائم را تمیز و نگهداری نمایید.
3- علائم را در جایی قرار دهید که کاملا قابل رویت باشند.
انتخاب جنس تابلو
پی وی سی -PVC :
ضخامت این تابلو ۳ میلی متر بوده و مقاومت بسیار مناسبی در برابر محیط های اسیدی و قلیایی دارد. این جنس از تابلو در مقابل آتش سوزی حالت خود خاموش شو دارد، به این مفهوم که شلعه ور نشده به محض دور شدن شعله خاموش می گردد. مواد Anti-UV به کار رفته باعث می شود در مقابل نور خورشید حالت تغییر رنگ به زردی و یا ترک خوردن گوشه های تابلو اتفاق نیافتد و در فضاهای بیرون قابلیت نصب را دارا باشد.
جنس فلزی-AL :
تابلوهای فلزی از جنس آلومینیم و یا گالوانیزه بوده و برای فضاهای بیرونی و محیط های با دمای بالا مانند اطراف بویلر و یا کوره ها و تونل های انرژی مناسب هستند. برای محیط هایی با درجه ی خطر پذیری اشتعال و آتش سوزی بالا، از این جنس تابلو می بایست استفاده شود. در محیط هایی که احتمال خوردگی در اثر مواد شیمیایی وجود دارد، از این تابلو نباید استفاده نمود.
جنس برچسب وینیل ضد آب -VN :
برچسب از جنس وینیل می باشد و در مقابل شستشو و مواد شیمیایی به غیر از حلال های قوی مقاومت بسیار خوبی دارد. به دلیل نوع چاپ در مقابل نور خورشید دارای مقاوت مناسبی است . محل نصب برچسب باید کاملا صیقلی بوده و عاری از هرگونه چربی و گرد و غبار باشد. تحمل دمایی بر چسب در محیط خشک تا ۱۲۰ درجه سلسیوس است. از این جهت،برای نصب روی سطوح داغ می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
جنس پوستر لمینه شده – PS :
دارای کیفیت چاپ بسیار بالا بوده و به صورت دو طرف لمینه و کاملا ضد آب تهیه می گردد. پوستر در مقابل نور خورشید مقاومت نداشته و فقط برای فضای داخلی مناسب است . از این جنس بیشتر جهت سفارش دستورالعمل ها و یا تابلو های آموزشی استفاده می گردد.
جنس بنر – BN :
بنر مورد استفاده ۱۰ انس بوده و دارای تراکم مناسب جهت چاپ است از مزیت دیگر آن هزینه مناسب نسبت به سایر تابلو ها است. جهت استفاده به صورت موقت و کارهای پروژه ای بسیار مناسب است.
راهنمای انتخاب علائم و تابلوهای ایمنی
برای تابلوهای دو زبانه به دلیل کوچکتر شدن اندازه متن نسبت به تابلوهای تک زبانه ، فاصله وضوح تابلو کمتر خواهد شد
از فروشگاه شرکت ایمن دقیق زنگان می توانید همه تابلو ها و علائم ایمنی را به تفکیک دسته بندی و نماد خریداری کنید :
- علائم الزام
- علائم ممنوعیت
- نماد خطر و احتیاط
- علائم تجهیزات مقابله با آتش
- علائم شناسایی خطوط لوله
- علائم وضعیت ایمنی
- علائم خطر ویژه حمل و نقل مواد شیمیایی
- علائم GHS
- علائم ترافیکی (راهنمایی و رانندگی)
- علائم نمایندگی های ایران خودرو
- علائم نمایندگی های گروه خودرو سازی سایپا
- علائم ترکیبی و سفارشی
- علائم اداری و ایستگاهی
- تابلوهای آموزشی و دستورالعمل کاری تجهیزات
- اطلاعات فنی و حفاظت ایمنی مواد MSDS
علائم این مجموعه مطابق استاندارد ملی شماره ISIRI-9956 و استانداردهای بین المللی DIN-4844 ,ISO-7010, ISO-3864 تهیه و عرضه می گردد.