علامت گذاری مواد خطرناک

آیا همه محصولات شیمیایی شما حاوی برچسب است؟

مقررات CLP یک قانون اروپایی اجباری می باشد که ملزم می نماید تمامی محصولات شیمیایی به صورت کاملا واضح برچسب گذاری و شناسایی شوند. مقررات CLP که متعلق به اتحادیه اروپاست بر مبنای سیستم هماهنگ جهانی سازمان ملل برای مواد شیمیایی تنظیم شده است. از ماه ژوئن سال 2015، اجرای مقررات CLP برای محصولات شیمیایی خطرناک در کشورهای عضو اتحادیه اروپا اجباری گشت. از ماه ژوئن سال 2015 هر ماده ای که به عنوان ماده خطرناک لیست شده و هر ترکیبی که حاوی مواد خطرناک باشد باید دارای برچسب CLP باشد.

CLP چیست؟

طبقه بندی، برچسب گذاری و بسته بندی مواد و ترکیبات طبق مقررات EC 1272/2008 می باشد که در برچسب گذاری محصولات شیمیایی در کل اتحادیه اروپا بکار گرفته می شود. این سیستم منطبق با سیستم هماهنگ سازی جهانی در زمینه طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی (GHS) می باشد که توسط اتحادیه اروپا ایجاد شده است.

جایگزینی برچسب های HSID با CLP/SGH

پیکتوگرام های مواد خطرناک که قبل تر با رنگ نارنجی نمایش داده می شد اکنون توسط یک لوزی با پس زمینه سفید با حاشیه قرمز نمایش داده می شود. در اتحادیه اروپا از ماه دسامبر سال 2012 برچسب گذاری مواد شیمیایی مطابق با مقررات، اجباری گشت ولی از ماه ژوئن سال 2015 به بعد این قوانین باید برای ترکیبات شیمیایی نیز اعمال شود. در سیستم CLP/SGH عبارت کلیدی “خطر” و “توجه” باید مطابق با نوع ماده، مورد استفاده قرار گیرد.

چرا GHS مهم است؟

واردات و صادرات محصولات شیمیایی مهمترین بخش اقتصاد است.

در کل دنیا، تولید و استفاده محصولات شیمیایی بیش از یک و نیم میلیارد یورو در سال را به خود اختصاص می دهد (که 340 میلیارد یورو آن فقط برای آمریکا می باشد). برچسب زنی محصولات شیمیایی به صورت متفاوت و بسته به الزامات منطقه ای صورت می گیرد. از آنجاییکه محصولات شیمیایی چنین تاثیر شگرفی بر روی اقتصاد دارند، پس صادرات و واردات مواد شیمیایی باید تا حد ممکن به صورت مطمئن، کارآمد و موثر صورت پذیرد. استاندارد GHS کمک می نماید که کارکنان راجع به امور مرتبط و لازم اطلاعات کافی به دست آورند و از خطرات محصولات شیمیایی در سرتاسر جهان آگاهی یابند.

اجزای SDS و فرمت برچسب

6 قسمت برچسب

1. کلمات کلیدی:

میزان نسبی خطرات را نشان می دهد. کلمه “خطر” اکثرا برای موارد جدی به کار گرفته می شود در حالیکه کلمه “توجه” نمایانگر خطر کمتری می باشد.

2. نماد (پیکتوگرام خطر)

اطلاعات مربوط به خطرات فیزیکی برای سلامتی و محیط با پیکتوگرام هایی در یک لوزی (با حاشیه قرمز) نشان داده می شوند. بین یک تا شش نماد ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.

3. نام محصول یا مشخصات
4. عبارات خطر

عباراتی که ماهیت محصولات خطرناک و خطرات مرتبط را معین می نماید، اگر که اقدامات پیشگیرانه صورت نپذیرد.

5. توصیه ایمنی

عبارات مرتبط با هر خطر که پیش احتیاط های رایج برای پیشگیری، نحوه واکنش، ذخیره سازی یا معدوم سازی را توصیف می نماید.علامت گذاری مواد خطرناک.علامت گذاری مواد خطرناک

6. اطلاعات مرتبط با تولید کننده

نام، آدرس و شماره تماس شرکت تولید کننده.

16 بخش برگه اطلاعات ایمنی SDS

برگه اطلاعات ایمنی SDS اصلی ترین ابزار است که مطمئن شوید تولید کننده اطلاعات کافی را به صورت زنجیروار فراهم می نماید تا استفاده ایمن از مواد و ترکیبات را تسهیل سازد. هر برگه اطلاعات ایمنی SDS باید ساختار یکسانی داشته باشد که شامل بخش های زیر می باشد:

بخش اول: شناسایی ماده

محصولات شیمیایی و طریقه استفاده و جزئیات تهیه کننده.

بخش دوم: شناسایی خطرات

خطرات محصول شیمیایی و اطلاعات خطر مناسب.

بخش سوم: ترکیبات / اطلاعات مواد تشکیل دهنده

مواد تشکیل دهنده محصول.

بخش چهارم: اقدامات کمک های اولیه

کمک های اولیه فراهم شده توسط افراد آموزش ندیده برای فردی که با محصولات شیمیایی مواجه شده است.

بخش پنجم: اقدامات اطفای حریق

دستورالعمل های اطفای حریقی که توسط یک محصول شیمیایی به وجود آمده باشد.

بخش ششم: اقدامات در زمان نشت و ریزش تصادفی

اتخاذ واکنش مناسب در هنگام نشت، ریزش و انتشار مواد که شامل اقداماتی برای بازیابی ماده و تمیزکاری آن می شود.

بخش هفتم: جابجایی و ذخیره سازی

جابجایی ایمن و اقدامات ذخیره سازی ایمن محصولات شیمیایی.

بخش هشتم: کنترل مواجهه/ حفاظت فردی

محدودیت های مواجهه، کنترل های فنی و اقدامات حفاظت فردی که میزان مواجهه کارکنان با مواد را کاهش دهد.

بخش نهم: خصوصیات فیزیکی و شیمیایی

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی ماده مرتبط با مواد یا دیگر ترکیبات.

بخش دهم: پایداری و واکنش پذیری

اطلاعات درباره خطرات پایداری و واکنش پذیری.

بخش یازدهم: اطلاعات سم شناسی

اطلاعات سم شناسی مرتبط با تاثیر بر سلامتی.

بخش دوازدهم: اطلاعات زیست محیطی

تاثیر زیست محیطی محصولات شیمیایی در زمان رهایی در محیط زیست.

بخش سیزدهم: نحوه معدوم سازی

اقدامات لازم برای معدوم سازی و بازیابی و اقدامات معقول برای جابجایی.

بخش چهاردهم: اطلاعات حمل و نقل

اطلاعات طبقه بندی شده برای بارگیری و انتقال.

بخش پانزدهم: اطلاعات مقرراتی

مقرراتی برای ایمنی سلامت و محیط زیست مختص به محصول که در هیچ کجای دیگر SDS ذکر نشده باشد.علامت گذاری مواد خطرناک

بخش شانزدهم: اطلاعات دیگر

تاریخ انتشار و آخرین بازبینی SDS.

پیکتوگرام ها و کلاس های خطر CLP/GHS

نمادهای جدید CLP/GHS که همچنین با عنوان پیکتوگرام های خطر شناخته می شوند به ویژه برای شناسایی محصولات خطرناک مورد استفاده قرار می گیرند. پیکتوگرام ها معمولا در سه کلاس خطر طبقه بندی می شوند:

• خطرهای فیزیکی/ شیمیایی
• خطرات سلامتی
• خطرات زیست محیطی

خورنده

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• سوختگی/ خورندگی پوست
• عفونت چشم
• خوردگی فلزات

سیلندر/ کپسول گاز

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• گاز تحت فشار

اکسیدکننده

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• اکسیدکنندگی

شعله

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• قابل اشتعال
• آتش زا
• خود گرمایش
• ساطع نمودن گاز قابل اشتعال
• خود به خود واکنش دهنده
• پراکسیدهای ارگانیک

مواد منفجره

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• انفجار
• خود به خود واکنش دهنده
• پراکسیدهای ارگانیک

سمیت حاد

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• تحریک کننده (پوست و چشم)
• حساس کننده پوست
• سمیت حاد (مضر)
• تاثیرات ماده مخدر
• عفونت دستگاه های تنفسی
• خطرناک برای لایه ازن (اختیاری)

خطر سلامتی

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• سرطان زایی
• جهش زایی
• سمی برای سیستم تولید مثل
• حساس کننده دستگاه تنفسی
• سمی برای ارگانهای اصلی
• سمی برای تنفس

سمیت جدی

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• سمیت حاد (کشنده یا سمی)

زیست محیطی

محصول شیمیایی را نشان می دهد که خطرات زیر را در پی دارد:

• سمی برای آبزیان